1Τι σημαίνει «θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος»;
Θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος σημαίνει ότι ταυτόχρονα έχουν συμπληρωθεί όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις για τη χορήγηση της σύνταξης. Για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος το δικαίωμα συνταξιοδότησης θεμελιώνεται με τη συμπλήρωση των ελάχιστων απαιτούμενων από τη συνταξιοδοτική νομοθεσία ημερών ασφάλισης και της ηλικίας. Από την ημερομηνία κατά την οποία συντρέχουν οι προϋποθέσεις αυτές, το θεμελιωμένο δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί με αίτηση συνταξιοδότησης οποτεδήποτε.
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
2 Ποιος νόμος καθορίζει τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω γήρατος;
Από τις 19 Αυγούστου 2015 ισχύουν ενιαίες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος για όλους τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα (μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες), σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4336/2015 (εγκ. 52/2015 τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ – και εγκ.2/2016 τ. ΟΑΕΕ).
Οι ασφαλισμένοι που πριν από την ημερομηνία αυτή είχαν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας των ενταχθέντων στον e-ΕΦΚΑ φορέων εξακολουθούν να διέπονται από τις διατάξεις αυτές.
Για εξειδικευμένες πληροφορίες κάθε ασφαλισμένος μπορεί να αποτείνεται στην υπηρεσία συντάξεων κάθε ενταχθέντα στον e-ΕΦΚΑ φορέα, ανάλογα με την ιδιότητα και την ειδικότητά του (μισθωτός, ελεύθερος επαγγελματίας, δημόσιος υπάλληλος κ.λπ.)
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
3Ποια όρια ηλικίας ισχύουν σήμερα στην Ελλάδα για σύνταξη λόγω γήρατος;
Σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4336/15, τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από τον e-ΕΦΚΑ (για άνδρες και γυναίκες), είναι:
62 ετών για πλήρη σύνταξη με τουλάχιστον 40 έτη (12.000 ημέρες) ασφάλισης,
62 ετών για μειωμένη σύνταξη με 15 χρόνια (4.500 ημέρες), εφόσον η χορήγηση μειωμένης σύνταξης προβλέπεται από τις καταστατικές διατάξεις του εντασσόμενου στον e-ΕΦΚΑ Ταμείου και σύμφωνα με τις σχετικές ειδικές χρονικές προϋποθέσεις.
67 ετών για πλήρη σύνταξη με τουλάχιστον 15 έτη (4.500 ημέρες) ασφάλισης.
Εάν, στην περίπτωσή σας, ισχύουν μεταβατικές διατάξεις ή ιδιαίτερες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω του καταστατικού του Ταμείου σας, μπορείτε να ενημερωθείτε σχετικά από την αρμόδια υπηρεσία συντάξεων του e-ΕΦΚΑ, ανάλογα με την ιδιότητα υπαγωγής σας στην ελληνική ασφάλιση (π.χ. ως μισθωτός, ελεύθερος επαγγελματίας, αυτοαπασχολούμενος, δημοσιογράφος, δημόσιος υπάλληλος, ναυτικός κ.λπ.). Εάν στην Ελλάδα έχετε ασφαλιστεί σε περισσότερα από ένα εντασσόμενα στον e-ΕΦΚΑ Ταμεία, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με το Ταμείο στο οποίο ασφαλιστήκατε πιο πρόσφατα.
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
4Έχω 8 χρόνια ασφάλισης. Δικαιούμαι εθνική και ανταποδοτική σύνταξη λόγω γήρατος;
Οι ασφαλισμένοι δικαιούνται εθνική και ανταποδοτική σύνταξη λόγω γήρατος εφόσον έχουν συμπληρώσει τις ελάχιστες νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (ηλικία και ημέρες ασφάλισης) και όχι επειδή ασφαλίστηκαν για κάποιο χρονικό διάστημα (για πλήρη σύνταξη σε ηλικία 67 ετών με 15 έτη ή 4.500 ημέρες ασφάλισης και για μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 62 ετών, με τις ανωτέρω ημέρες ασφάλισης και ειδικές προϋποθέσεις ασφάλισης σύμφωνα με καταστατικές διατάξεις).
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
5Μητέρα, ασφαλισμένη ως μισθωτή πριν από την 1/1/1993, με τουλάχιστον 5.500 ημέρες ασφάλισης μέχρι το τέλος του 2010 και παιδί που ενηλικιώθηκε μετά τη συμπλήρωση των 5.500 ημερών, σε ποια ηλικία μπορεί να πάρει πλήρη ή μειωμένη σύνταξη;
Επειδή έχει κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις προϋποθέσεις του 2010, μετά την ισχύ του ν. 4336/2015 δικαιούται να λάβει σύνταξη πλήρη ή μειωμένη στο όριο ηλικίας που καθορίζει ο ν. 4336/2015 και αντιστοιχεί στο έτος κατά το οποίο συμπλήρωσαν το κατοχυρωμένο όριο ηλικίας.
Παράδειγμα: Το 2010 κατοχυρώθηκε το όριο ηλικίας των 50 ετών για μειωμένη σύνταξη και η ηλικία αυτή συμπληρώνεται το 2016. Χορηγείται μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 56 ετών και 9 μηνών.
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
6Για να χορηγηθεί μειωμένη σύνταξη σε μητέρα ανηλίκου, πρέπει να υπάρχει εργασία την τελευταία πενταετία με 100 ημέρες κάθε χρόνο;
Για τη χορήγηση μειωμένης σύνταξης με τις διατάξεις των μητέρων ανηλίκων τέκνων δεν απαιτείται εργασία την τελευταία πενταετία.
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
7Πατέρας, ασφαλισμένος ως μισθωτός για πρώτη φορά πριν από την 1/1/1993, ο οποίος είχε συμπληρώσει τις 5.500 ημέρες ασφάλισης όταν το τέκνο ήταν ανήλικο, σήμερα είναι χήρος. Δικαιούται σύνταξη ως πατέρας ανηλίκου τέκνου και σε ποια ηλικία;
Εφόσον πριν από την ενηλικίωση του τέκνου του είχε συμπληρώσει τις απαιτούμενες 5.500 ημέρες και κατά την υποβολή της αίτησης είναι χήρος δικαιούται σύνταξη ως χήρος πατέρας ανηλίκου.
Η ηλικία στην οποία κατοχυρώνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα καθορίζεται από το έτος στο οποίο συνυπήρχαν η ανηλικότητα του τέκνου και οι 5.500 ημέρες ασφάλισης:
- Για το έτος 2010: πλήρης 55 μειωμένη 50
- Για το έτος 2011: πλήρης 57 μειωμένη 52
- Για το έτος 2012: πλήρης 60 μειωμένη 55
- Για το έτος 2013 και μετά: πλήρης 67 μειωμένη 62
Η σύνταξη μπορεί να χορηγηθεί κατόπιν αιτήσεως όταν θα έχει συμπληρώσει ο ασφαλισμένος την ηλικία που προβλέπεται από τις διατάξεις του Ν. 4336/2016 με κριτήριο το έτος στο οποίο συμπληρώνει τα ανωτέρω κατοχυρωμένα όρια ηλικίας (εγκ. 52/2015 τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ –)
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
8Μισθωτός, ασφαλισμένος για πρώτη φορά πριν από την 1/1/1993, πατέρας ανήλικου τέκνου, ο οποίος συμπλήρωσε 5.500 ημέρες ασφάλισης, μετά το θάνατο της συζύγου του ξαναπαντρεύτηκε και χώρισε. Δικαιούται σύνταξη ως χήρος πατέρας ανηλίκου τέκνου;
Δεν δικαιούται, γιατί με το νέο γάμο απώλεσε την ιδιότητα του χήρου, η οποία δεν ανακτάται, ούτε και μετά από τη λύση του δεύτερου γάμου.
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
9Για να χορηγηθεί μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος σε μισθωτό με 10.500 ημέρες ασφάλισης από τις οποίες 7.500 στα βαρέα, πρέπει να εργάζεται τα τελευταία πέντε χρόνια και να έχει 100 ημέρες ασφάλισης κάθε χρόνο;
Για να χορηγηθεί μειωμένη σύνταξη με το συγκεκριμένο χρόνο ασφάλισης δεν απαιτούνται 100 ημέρες εργασίας τα τελευταία χρόνια.
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
10Οικοδόμος, ασφαλισμένος για πρώτη φορά πριν από την 1/1/1993, με περισσότερες από 4.500 ημέρες ασφάλισης, όλες σε οικοδομικές εργασίες, συμπληρώνει το 58ο έτος της ηλικίας του μετά την 1/1/2013. Πότε δικαιούται σύνταξη;
Δεν υπάρχει κατοχύρωση για το 58ο έτος της ηλικίας, διότι η διάταξη που αφορά τη συνταξιοδότηση των οικοδόμων δεν εθίγη με το ν. 3863/2010. Επομένως, αφού την 31/12/2012 δεν είχε συμπληρωθεί το 58ο έτος της ηλικίας, δηλαδή δεν υπήρχε θεμελιωμένο δικαίωμα, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4093/2012, η σύνταξη θα χορηγηθεί με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας.
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
11Μισθωτός, ασφαλισμένος για πρώτη φορά πριν από την 1/1/1993, που είχε συμπληρώσει 4.500 ημέρες ασφάλισης και το 60ό έτος της ηλικίας του την 31/12/2012 με συνεχή ασφάλιση τα τελευταία 5 χρόνια, πότε δικαιούται μειωμένη σύνταξη;
Εφόσον στις 31/12/2010 είχε θεμελιώσει δικαίωμα για τη λήψη μειωμένης σύνταξης, μπορεί να το ασκήσει οποτεδήποτε, χωρίς να απαιτείται να έχει συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας του. Απαραίτητη προϋπόθεση, όμως, είναι η πραγματοποίηση 100 τουλάχιστον ημερών ασφάλισης την τελευταία πενταετία πριν από το έτος υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση ή πριν από το έτος συμπλήρωσης του 60ού έτους της ηλικίας.
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
12Μισθωτός, ασφαλισμένος για πρώτη φορά πριν από την 1/1/1993, ο οποίος συμπλήρωσε 10.000 ημέρες ασφάλισης εντός του έτους 2010, πότε δικαιούται πλήρη σύνταξη και πότε μειωμένη και από ποιο όριο ηλικίας θα υπολογιστεί η μείωση;
Εφόσον οι 10.000 ημέρες έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι την 31/12/2010, έχει κατοχυρώσει δικαίωμα για πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας. Σε περίπτωση που το 62ο έτος της ηλικίας συμπληρώνεται από 19/8/2015 και μετά, η σύνταξη χορηγείται στο όριο ηλικίας που αντιστοιχεί στο 62ο έτος της ηλικίας κατά το έτος συμπλήρωσής του.
Επίσης, μπορεί να λάβει μειωμένη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας, εφόσον έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 100 ημέρες ασφάλισης κάθε χρόνο την πενταετία πριν από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας ή την κατάθεση της αίτησης συνταξιοδότησης. Το ποσοστό μείωσης θα ανέλθει σε 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας του ή του κατά περίπτωση διαμορφούμενου ορίου ηλικίας, με ανώτατο ποσοστό μείωσης 30%.
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
13Μισθωτός, ασφαλισμένος για πρώτη φορά πριν από την 1/1/1993, που συμπλήρωσε 10.000 ημέρες ασφάλισης εντός του έτους 2011, πότε δικαιούται πλήρη σύνταξη και πότε μειωμένη και από ποιο όριο ηλικίας θα υπολογιστεί η μείωση;
Εφόσον οι 10.000 ημέρες έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι την 31/12/2011, κατοχυρώνεται το δικαίωμα για πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 63ου έτους της ηλικίας και όπως αυτό διαμορφώνεται με το ν. 4336/2015. Επίσης, μπορεί να λάβει μειωμένη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας, και όπως αυτό διαμορφώνεται με το ν. 4336/2015 εφόσον έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 100 ημέρες ασφάλισης κάθε χρόνο την πενταετία πριν από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας ή την κατάθεση της αίτησης συνταξιοδότησης. Το ποσοστό μείωσης θα ανέλθει σε 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από τη συμπλήρωση του 63ου έτους της ηλικίας του ή του κατά περίπτωση διαμορφούμενου ορίου ηλικίας, με ανώτατο ποσοστό μείωσης 30%.
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
14Έχω συνταξιοδοτηθεί για δύο χρόνια λόγω γήρατος με σκλήρυνση κατά πλάκας, και έληξε η σύνταξή μου. Δικαιούμαι παράταση μέχρι να περάσω από υγειονομική επιτροπή;
Έχετε δικαίωμα να λαμβάνετε για έξι ακόμα μήνες το ποσό που σας είχε χορηγηθεί, εφόσον το ποσοστό αναπηρίας με το οποίο συνταξιοδοτηθήκατε ήταν τουλάχιστον 67% και η εξέτασή σας από την υγειονομική επιτροπή ΚΕΠΑ εκκρεμεί χωρίς υπαιτιότητά σας. Το ίδιο δικαίωμα έχουν και όσοι συνταξιοδοτήθηκαν λόγω γήρατος για ορισμένο χρονικό διάστημα με ειδικές διατάξεις, δηλαδή: οι τυφλοί, οι παραπληγικοί-τετραπληγικοί, οι πάσχοντες από μεσογειακή ή δρεπανοκυτταρική ή μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία ή από νεφρική ανεπάρκεια ή από αιμορροφιλία τύπου Α ή Β ή από κυστική ίνωση ή μόνιμη ορθοκυστική διαταραχή, όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων ή μυελού των οστών καθώς και όσοι έχουν υποστεί ακρωτηριασμούς στα άνω και κάτω άκρα.
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)
15Ο χρόνος συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας από το τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μπορεί να ληφθεί υπόψη για τη χορήγηση σύνταξης λόγω γήρατος;
Ο χρόνος κατά τον οποίο ο ασφαλισμένος έλαβε σύνταξη αναπηρίας συνυπολογίζεται για τη συμπλήρωση των ελάχιστων προϋποθέσεων [4.500 Ημέρες Εργασίας (Η.Ε.)] που απαιτούνται για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος, στην ηλικία των 67 ετών.
(Τελευταία Ενημέρωση 6/10/2021)