Εισφορές Ελευθέρων Επαγγελματιών, Αυτοτελώς Απασχολούμενων και Αγροτών

Από 1.1.2020, αποσυνδέονται οι εισφορές ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών από το δηλωθέν εισόδημα και θεσπίζεται σύστημα ασφαλιστικών κατηγοριών.

Οι ασφαλιστικές κατηγορίες εφαρμόζονται στους μη μισθωτούς ασφαλισμένους, ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες.

·        Για ελεύθερους επαγγελματίες/αυτοαπασχολούμενους προβλέπονται επτά (7) ασφαλιστικές κατηγορίες

·        Για νέους ελεύθερους επαγγελματίες - αυτοαπασχολούμενουςμε χρόνο ασφάλισης έως πέντε (5) έτη

·        Για τους  αγρότες  προβλέπονται έξι (6) ασφαλιστικές κατηγορίες

(Τελευταία Ενημέρωση: 8/4/2024)

Η ειδική ασφαλιστική κατηγορία μπορεί να επιλεγεί μόνο από ελεύθερους επαγγελματίες/αυτοαπασχολούμενους κατά τα πρώτα πέντε (5) έτη ασφάλισής τους. Η επιλογή μπορεί να γίνει κατά την έναρξη ασφάλισης ή και κατά την διάρκεια, για το χρονικό διάστημα, που απομένει μέχρι την συμπλήρωση της 5ετίας. Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τις πληροφορίες προς νέους ελεύθερους επαγγελματίες/αυτοαπασχολούμενους, στον ιστότοπο του ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr). 

Ναι, τα ποσά που καταβάλλονται μέσω γραμματίων προείσπραξης συμψηφίζονται με τις ασφαλιστικές σας εισφορές.

Η κατάταξή σας σε ασφαλιστική κατηγορία είναι υποχρεωτική. Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας είναι ελεύθερη.

Ναι. Η αίτηση επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας υποβάλλεται κάθε έτος σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

(Τελευταία Ενημέρωση: 8/4/2024)

Αν παρέλθει η προθεσμία και δεν έχετε υποβάλλει αίτηση επιλογής κατηγορίας θα καταταγείτε στην ασφαλιστική κατηγορία του προηγούμενου έτους.

Ναι. Κατά την πρώτη εφαρμογή, η αίτηση επιλογής πρέπει να υποβληθεί έως τις 13.3.2020. Μέχρι την ημερομηνία αυτή μπορείτε να τροποποιήσετε την αρχική σας επιλογή, υποβάλλοντας νέα αίτηση. Μετά την πάροδο της προθεσμίας μπορείτε να επιλέξετε την κατάταξή σας σε ανώτερη ή κατώτερη κατηγορία, η οποία θα ενεργοποιηθεί από την 1η του επόμενου έτους.

Το ειδοποιητήριο πληρωμής εισφορών καθώς και πληροφορίες πληρωμών – υποχρεώσεων αναρτώνται στον ατομικό σας λογαριασμό στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες ΕΦΚΑ.

Ναι, πρέπει να επιλέξετε και θα αναρτηθούν ασφαλιστικές εισφορές μηνιαία μόνο για τον Κλάδο Υγείας που ασφαλίζεστε υποχρεωτικά. Εφόσον είστε νέος ασφαλισμένος έως πέντε (5) έτη ασφάλισης, έχετε δικαίωμα επιλογής της ειδικής κατηγορίας.

Εφόσον δεν έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία του αιτήματός σας, θα πρέπει να επιλέξετε από τις ασφαλιστικές κατηγορίες που έχουν αναρτηθεί.

Όταν ολοκληρωθεί ο έλεγχος θα υπάρξει αυτόματη μετάπτωση στην επιλεγείσα κατηγορία και θα τροποποιηθούν οι εισφορές σας με ανάλογο συμψηφισμό.

Στις περιπτώσεις παράλληλης μη μισθωτής δραστηριότητας με μισθωτή απασχόληση το ποσό εισφοράς για όλες τις δραστηριότητες δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της δεύτερης (2ης) ασφαλιστικής κατηγορίας. Λαμβάνεται υπόψη το ποσό εισφοράς από την μισθωτή απασχόληση και καταβάλλεται, εφόσον προκύπτει, η διαφορά από την δεύτερη (2η) ασφαλιστική κατηγορία. Αν έχει επιλεγεί ανώτερη της δεύτερης (2ης) κατηγορίας, καταβάλλεται η αντίστοιχη διαφορά μόνο για τον Κλάδο Σύνταξης.

Όχι. Το πεδίο δήλωσης παράλληλης μισθωτής απασχόλησης θα συμπληρωθεί μόνο εάν είστε μισθωτός κατά την περίοδο που επιλέγετε ασφαλιστική κατηγορία. Στοιχεία της μισθωτής απασχόλησης θα ληφθούν, σε κάθε περίπτωση, προκειμένου να εισφοροδοτηθείτε σύμφωνα με τις διατάξεις περί παράλληλης ασφάλισης. 

Αν είστε ελεύθερος επαγγελματίας/αυτοαπασχολούμενος και το εισόδημα προέρχεται αποκλειστικά από ένα ή δύο φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εισφοροδοτείστε σύμφωνα με τις διατάξεις περί μισθωτής εργασίας και οι εισφορές σας δηλώνονται στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ). Πρέπει να επιλέξετε ασφαλιστική κατηγορία και να συμπληρώσετε την ένδειξη της παράλληλης μισθωτής απασχόλησης προκειμένου να αντληθούν τα στοιχεία εισφορών από την Αναλυτική Περιοδική Δήλωση που έχει υποβάλλει ο εργοδότης.

Αν είστε ελεύθερος επαγγελματίας/αυτοαπασχολούμενος/αγρότης και λαμβάνετε αμοιβές ως μέλος Διοικητικού Συμβουλίου, εισφοροδοτείστε για τις αμοιβές που λαμβάνετε σύμφωνα με τις διατάξεις περί μισθωτής εργασίας και οι εισφορές σας δηλώνονται στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ). Πρέπει να επιλέξετε ασφαλιστική κατηγορία και να συμπληρώσετε την ένδειξη της παράλληλης μισθωτής απασχόλησης προκειμένου να αντληθούν τα στοιχεία εισφορών από την Αναλυτική Περιοδική Δήλωση που έχει υποβάλλει ο εργοδότης.

Αν έχετε επιλέξει την ειδική κατηγορία και παράλληλα είστε μισθωτός το ποσό εισφοράς και για τις δύο δραστηριότητες δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της (1ης ) ασφαλιστικής κατηγορίας. Λαμβάνεται υπόψη το ποσό εισφοράς από την μισθωτή απασχόληση και καταβάλλεται, εφόσον προκύπτει, η διαφορά από την πρώτη (1η) ασφαλιστική κατηγορία.

Εάν ασκείτε πολλαπλές μη μισθωτές δραστηριότητες και παράλληλα είστε μισθωτός, το ποσό εισφοράς για όλες τις δραστηριότητες δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της 2ης ασφαλιστικής κατηγορίας ελευθέρων επαγγελματιών / αυτοαπασχολούμενων. Λαμβάνεται υπόψη το ποσό εισφοράς από την μισθωτή απασχόληση και καταβάλλεται, εφόσον προκύπτει, διαφορά από την δεύτερη (2η) ασφαλιστική κατηγορία ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων. Αν έχει επιλεγεί ανώτερη της δεύτερης (2ης) κατηγορίας, καταβάλλεται η αντίστοιχη διαφορά μόνο για τον Κλάδο Σύνταξης. Δεν έχετε το δικαίωμα επιλογής ειδικής κατηγορίας, ανεξάρτητα από τον χρόνο ασφάλισης. 

Στις περιπτώσεις πολλαπλής μη μισθωτής δραστηριότητας, καταβάλλεται μια ασφαλιστική εισφορά. Η κατάταξη γίνεται σε μια εκ των έξι (6) κατηγοριών ελευθέρων επαγγελματιών – αυτοαπασχολούμενων, με ελεύθερη επιλογή. Εξαιρούνται αγρότες που ασκούν πολλαπλές μη μισθωτές δραστηριότητες για τις οποίες προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον π. ΟΓΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις περί υπαγωγής στην ασφάλιση σε περιοχές με πληθυσμιακά και εισοδηματικά κριτήρια, και οι οποίοι επιλέγουν από τις ασφαλιστικές κατηγορίες αγροτών.

Στις περιπτώσεις πολλαπλής μη μισθωτής δραστηριότητας, δεν έχετε το δικαίωμα επιλογής της ειδικής ασφαλιστικής κατηγορίας ανεξάρτητα από τον χρόνο ασφάλισης.

Οι εισφορές εξοφλούνται σε όλες τις τράπεζες και στα ΕΛΤΑ μέσω του Διατραπεζικού Συστήματος (ΔΙΑΣ), με εντολές πληρωμής ή με άμεση χρέωση λογαριασμού (πάγια εντολή) και σε περίπτωση εκπρόθεσμης πληρωμής επιβαρύνεστε με τις προβλεπόμενες προσαυξήσεις. 

Εισφορές μη μισθωτού ασφαλισμένου που καταβάλλονται μετά τη λήξη της ημερομηνίας εμπρόθεσμης καταβολής τους, επιβαρύνονται με τις νόμιμες προσαυξήσεις και αποτυπώνονται στο μηνιαίο ειδοποιητήριο ασφαλιστικών εισφορών. Η καταβολή τους πραγματοποιείται με τον κωδικό εντολής πληρωμής (RF) των τρεχουσών εισφορών και εξοφλούνται κατά προτεραιότητα.

Η ενημέρωση των πληροφοριακών συστημάτων για εξόφληση των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών  πραγματοποιείται μια φόρα μηνιαίως. Ειδικότερα στο 2ο δεκαήμερο κάθε μήνα διενεργούνται μηχανογραφικές διαδικασίες επεξεργασίας ασφαλιστικών στοιχείων και πληρωμών για τις εισφορές του προηγούμενου μήνα ή και τυχόν αναδρομικών. 

Στο στάδιο αυτό και πριν την ανάρτηση του ειδοποιητηρίου εισφορών του προηγούμενου μήνα (στις αρχές του 3ου δεκαημέρου) πραγματοποιείται  και η ενημέρωση των συστημάτων για εξόφληση των εισφορών.

(Τελευταία Ενημέρωση: 14/08/2024)